Kimi durumlarda yaşamı çekilmez hale getirebilen temizlik takıntısı nasıl tedavi edilir, temizlik yapmak ne zaman bir takıntı belirtisi olarak değerlendirilir? OKB konusunda geniş bir deneyime sahip olan Uzman Klinik Psikolog İlknur Yılmaz, son makalesinde bu sorulara ve daha fazlasına cevap veriyor.
Temiz ve düzenli olmak olumlu kişilik özellikleridir şüphesiz. Düzenli ve temiz bir ev ya da iş ortamı daha iyi hissetmenizi de sağlar. Yaşadığınız yerleri temiz tutmak hem kendinize hem de çevrenize saygı duyduğunuzu da gösterir. Peki, temizlik yapmak ne zaman bir takıntı belirtisi olarak değerlendirilir? Bunun güzel bir kişilik bir özelliği mi yoksa sağlıksız bir davranış biçimi mi olduğuna nasıl karar vermeliyiz?
Temiz ve düzenli kişiliğe sahip kişiler bu durumdan memnunlardır, hatta sıklıkla övünürler de. Genel ruh halleri mutludur ve yaşamlarına herhangi bir sekte vurmaz. Ama obsesif kompulsif bozukluk belirtisi olarak temizlik yapan kişiler, bir kaygı bozukluğu yaşıyor demektir ve sürekli bir kaygı halindedirler. Hayatlarını bu takıntılar yönetir ve belirtiler giderek artış gösterir. Bu kişiler yaptıkları temizliğin yeterli olduğuna kanaat getiremezler, temizlik takıntısı hayatlarına egemen olmaya başlar ve adeta bir mesai gibi saatlerce değişik ritüeller geliştirirler. Örneğin, çalışan biriyse ve sabahları evden çıkması, temizleme faaliyetleri nedeniyle saatleri buluyorsa, bu nedenle işine geç kalıyorsa, bu artık kişi için zararlı bir noktaya ulaşmış diyebiliriz.
Temizlik takıntısı olan kişiler için temizlik bir tercih olmaktan çıkar, kendini alıkoyamadığı bir davranışlar zinciri haline gelir. Çok zahmetli bir durumdur bu. Böyle bir yaşamın içinde adeta hapsolmuş gibi hisseder kişi ve fiziksel, ruhsal, sosyal anlamda ciddi anlamda sıkıntılar yaşar. Örneğin sıklıkla deterjanlarla temas ettiği için ellerinde yaralar, sıyrılmalar olur. Evine kimse gelsin istemez çünkü dışarıdan gelen kişilerin pis olduğunu düşünür ve onlar gittikten sonra onların oturduğu yerin kirlenmiş olduğu düşüncesiyle, orayı dezenfekte etmesi gerektiğini düşünebilir.
OKB ile mücadele eden kişilerin bunu tek başlarına aşmaları çok zordur. En zorlayıcı bozukluklardan biri olması nedeniyle, uzman desteği ile etkin bir tedavi uygulanması şarttır. İlaç tedavisi tek başına yeterli olmaz. OKB tedavisi konusunda deneyimli bir klinik psikolog ile aşamalı bir şekilde temizlik takıntısı vb. takıntıların üzerine gidilmesi hedeflenir. Takıntıların yönettiği bir hayattan özgür bir hayata geçiş kademeli olarak gerçekleşirken kişi de kendisini mutlu ve sağlıklı hissetmeye başlayacaktır.
İyi dileklerimle,
Uzm. Psikolog İlknur Yılmaz,
Dönüşüm Psikoterapi Merkezi Bakırköy/İstanbul
İletişim: 02126617887
